گوگل اخیرا ابزار جدیدی به نام FLoC را در مرورگر کروم برای جایگزینی کوکی‌های متفرقه عرضه کرده است. اگر FLoC واقعا به فکر حفظ حریم شخصی کاربر است، چرا مرورگرهای مخصوص حریم شخصی با آن مخالف هستند؟

چندی پیش، گوگل اعلام کرد مرورگر کروم پشتیبانی از کوکی‌های متفرقه یا شخص ثالث (third party cookies) را متوقف می‌کند. بدیهی است این اقدام نحوه ردیابی کاربران در اینترنت به‌دست شرکت‌هایی همچون گوگل را تغییر خواهد داد. آیا این تصمیم بدان‌معنا است که گوگل قصد دارد ردیابی کاربران اینترنت را برای همیشه متوقف کند؟ البته نه! گوگل در‌واقع قرار است کوکی‌های شخص ثالث را با ابزار دیگری به نام FLoC (مخفف Federated Learning of Cohorts به‌معنی یادگیری مشارکتی گروه‌ها) جایگزین کند.

FLoC چیست؟

FLoC (فلاک) جایگزین گوگل برای کوکی‌های شخص ثالث و مبتنی‌بر یادگیری ماشین است. FLoC به هر نوع مرورگری اجازه می‌دهد به‌طور ناشناس نحوه جست‌وجوی کاربران در اینترنت را زیرنظر بگیرد تا آن‌ها را در گروه‌های مختلف موسوم به «cohort» دسته‌بندی کند.

مکانیزم FLoC بدین صورت است که تبلیغات بر‌اساس گروهی که کاربر در آن قرار داده شده، نمایش داده می‌شود و نه براساس اطلاعات فردی او. بنابراین، کاربر همچنان قرار است با تبلیغات هدفمند روبه‌رو شود؛ اما به شیوه‌ای ناشناس‌تر. 

گوگل ادعا می‌کند این مکانیزم به حفظ حریم خصوصی کاربر کمک می‌کند، زیرا این «یادگیری فدرالی» در دستگاه کاربر اتفاق می‌افتد و یادگیری مبتنی‌بر هوش مصنوعی درمقایسه‌با کوکی‌های شخص ثالث، اطلاعات کمتری از کاربر به‌اشتراک می‌گذارد.

به‌گفته گوگل، اگر شرکت‌ها و خدمات تبلیغاتی چنین مکانیزمی را به‌طور گسترده به‌کار گیرند، از کاربران در‌برابر روش‌های مختلف ردیابی از‌جمله «اثر‌انگشت مرورگر» محافظت می‌کند که حتی بیشتر از کوکی‌های شخص ثالث حریم خصوصی را نقض می‌کنند.

کدام مرورگرها مخالف FLoC هستند؟

مرورگرهای متمرکز بر حریم شخصی، ازجمله DuckDuckGo و بریو‌ (Brave) و ویوالدی (Vivaldi) به کاربران اینترنت درباره FLoC هشدار داده و گفته‌اند جلوِ اجرای این مکانیزم را در مرورگر خود خواهند گرفت. درمقابل، مایکروسافت و اپل و موزیلا هم درباره اجرای FLoC مردد هستند. این احتمال وجود دارد مرورگر این شرکت‌ها در‌نهایت این مکانیزم را اعمال کند؛ اما تا آن زمان، وضعیت FloC باید از‌نظر امنیتی و حریم شخصی بهتر شود. 

چرا مرورگرهای مخصوص حریم شخصی مخالف FLoC هستند؟

مرورگر DuckDuckGo در بیانیه‌ای به این نکته اشاره کرده است که کاربر کروم از این موضوع متعجب خواهد شد که بفهمد به‌طور خودکار و بدون آگاهی و رضایتش به این روش جدید ردیابی گوگل ملحق شده است. DuckDuckGo در‌این‌باره گفت:

 FLoC شما را بر‌اساس علایق و اطلاعات جمعیتی به‌دست‌آمده از تاریخچه جست‌وجوی مرورگر گروه‌بندی می‌کند تا شما را بدون کوکی‌های شخص ثالث در‌معرض تبلیغات نگران‌کننده‌ای قرار دهد. بعد از دوره آزمایشی کوتاه، گوگل تصمیم گرفت این روش جدید ردیابی را به‌عنوان گزینه انتخابی کاربر قرار ندهد و در‌عوض، میلیون‌ها نفر را به‌طور خودکار به این مکانیزم ملحق کرد. اگر این مطلب را دارید از مرورگر کروم و در حالی می‌خوانید که در اکانت گوگلتان لاگین هستید، شما هم جزو این میلیون‌ها کاربر هستید یا بالاخره روزی به جمع آن‌ها اضافه خواهید شد. 

DuckDuckGo اضافه کرد در پاسخ به خودکاربودن قابلیت FLoC، افزونه مسدودسازی ردیابش را برای کروم بهبود بخشیده‌ است تا بتواند تمام فعالیت‌های FLoC در وب‌سایت‌های مختلف را مسدود کند. 

همچنین شرکت Brave Software، عرضه‌کننده مرورگر وب متن‌باز Brave،‌ اعلام کرد FloC را مسدود می‌کند. این شرکت افزود مکانیزم FLoC هم‌اکنون در نسخه آزمایشی این مرورگر موسوم به Nightly برای دسکتاپ و اندروید غیرفعال شده است. Brave قصد دارد این قابلیت مسدودسازی را در نسخه‌های پایدار این مرورگر در روزهای آینده فعال کند.

برندون آیش، مدیرعامل و بنیان‌گذار Brave و پیتر اسنایدر، محقق ارشد حریم خصوصی در پست وبلاگی درباره این موضوع نوشتند: «بدترین جنبه FLoC این است که به بهانه حفظ حریم خصوصی کاربر، در‌واقع دارد حریم خصوصی او را نقض می‌کند.»

این پست درادامه به سه جنبه نگران‌کننده و زیان‌بخش FLoC اشاره می‌کند:‌

• FLoC تاریخچه جست‌وجوی مرورگر کاربر را در‌اختیار وب‌سایت‌ها و شرکت‌های شخص ثالث قرار می‌دهد.  
• FLoC کار وب‌سایت‌ها را برای ردیابی کاربر در اینترنت آسان‌تر می‌کند. 
• FLoC تعریف اشتباهی از حریم شخصی و دلایل اهمیت آن ترویج می‌کند. 

این شرکت در توضیح جنبه سوم نوشت: 

رویکرد گوگل برای تعیین حساسیت گروه‌های FLoC، در اکثر مواقع مستلزم این است که خودِ شرکت این گروه حساس را از ابتدا زیر‌نظر بگیرد و داده‌های آن را جمع‌آوری کند. سیستمی که برای تعیین حساسیت گروه تعداد افراد حاضر در آن را رصد می‌کند، آدم را به خنده می‌اندازد. 

اکنون که کاربران و مرورگرهای بسیاری به‌طور پیش‌فرض کوکی‌های شخص ثالث را مسدود می‌کنند، شرکت‌هایی که از تبلیغات هدفمند پول زیادی به جیب می‌زنند (مانند گوگل و فیسبوک)، به‌دنبال راهی برای جایگزینی این کوکی‌ها هستند. اینکه آیا واقعا به جایگزینی برای کوکی‌ها نیاز یا مکانیزم FLoC جایگزین مناسبی است یا خیر، به دیدگاه کاربر بستگی دارد. بااین‌حال، اگر شما از مخالفان سرسخت این سیستم هستید، بهتر است استفاده از مرورگر کروم گوگل را فعلا کنار بگذارید.